Wykorzystanie defibrylatora AED (Automated External Defibrillator) w pierwszej pomocy niesie wiele zalet, które mogą znacząco zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta w przypadku nagłego zatrzymania akcji serca. Oto kilka głównych zalet:

1. Szybka reakcja: AED umożliwia natychmiastową defibrylację, co jest kluczowe w przypadku nagłego zatrzymania krążenia . Szybkie dostarczenie defibrylacji może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta.
2. Prostota użycia: Defibrylator AED jest zaprojektowany tak, aby mógł być obsługiwany przez osoby bez specjalistycznego przeszkolenia medycznego. Instrukcje na urządzeniu są zazwyczaj proste i łatwe do zrozumienia, co pozwala nawet laikom szybko i skutecznie użyć AED w przypadku nagłej sytuacji.
3. Inteligentne algorytmy analizy rytmu serca: AED jest wyposażony w inteligentne algorytmy, które analizują rytm serca pacjenta i automatycznie decydują, czy defibrylacja jest konieczna. To eliminuje potrzebę profesjonalnej oceny rytmu serca przez osoby niebędące specjalistami medycznymi.
4. Możliwość wykorzystania przez osoby przeszkolone i nieprzeszkolone: Zarówno osoby przeszkolone w udzielaniu pierwszej pomocy, jak i osoby bez takiego szkolenia mogą skutecznie używać defibrylatora AED. Dostępność AED w miejscach publicznych pozwala na szybką reakcję i pomoc w przypadku nagłej potrzeby.
5. Zwiększenie szans na przeżycie: Badania wykazały, że zastosowanie defibrylatora AED w połączeniu z resuscytacją krążeniowo-oddechową może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta po nagłym zatrzymaniu akcji serca – nawet do 75%!

Dzięki tym zaletom defibrylator AED odgrywa istotną rolę w pierwszej pomocy i może być kluczowym narzędziem ratującym życie w przypadku nagłego zatrzymania akcji serca.

Czym jest defibrylacja?

Defibrylacja to proces medyczny polegający na dostarczeniu nagłego impulsu elektrycznego do serca w celu przywrócenia jego regularnego rytmu pracy. Jest to procedura ratująca życie stosowana w przypadku nagłego zatrzymania krążenia lub nieregularnych rytmów serca, takich jak migotanie komór lub częstoskurcz komorowy bez tętna.

Podczas defibrylacji urządzenie zwane defibrylatorem dostarcza silny impuls elektryczny do serca poprzez elektrody umieszczone na klatce piersiowej pacjenta. Ten impuls ma na celu zresetowanie elektrycznego impulsu serca i przywrócenie jego regularnego rytmu. W przypadku migotania komór lub częstoskurczu komorowego, defibrylacja może przywrócić normalny rytm serca, umożliwiając krążenie krwi i dostarczanie tlenu do narządów, co jest kluczowe dla przeżycia.

Defibrylacja jest jedną z podstawowych procedur stosowanych w resuscytacji krążeniowo-oddechowej i może być wykonywana przez wykwalifikowany personel medyczny, ale także przez osoby przeszkolone w użyciu defibrylatorów automatycznych (AED), które są dostępne w coraz większej liczbie miejsc publicznych, takich jak lotniska, centra handlowe, czy budynki użyteczności publicznej. Szybkie podjęcie defibrylacji może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta w przypadku nagłego zatrzymania krążenia.

Jak działa defibrylator AED?

Defibrylator automatyczny (AED) to przenośne urządzenie medyczne, które służy do wykrywania nieregularnych rytmów serca, takich jak migotanie komór lub częstoskurcz komorowy, oraz do dostarczania odpowiednich impulsów elektrycznych w celu przywrócenia normalnego rytmu serca poprzez defibrylację. Oto jak działa typowy defibrylator AED:

1. Wykrywanie rytmu serca: Po umieszczeniu elektrod na klatce piersiowej pacjenta, AED analizuje elektryczną aktywność serca, aby określić, czy istnieje nieregularność rytmu, która wymaga defibrylacji.
2. Wydawanie poleceń: Po wykryciu nieregularnego rytmu serca, AED dostarcza instrukcje wizualne i dźwiękowe, aby przeszkolić użytkownika w dalszych krokach postępowania. Instrukcje te mogą obejmować informacje dotyczące umieszczenia elektrod, przerwania resuscytacji krążeniowo-oddechowej, aby umożliwić analizę rytmu serca, oraz ostrzeżenie przed bezpiecznym oddaleniem się od pacjenta podczas dostarczania impulsów elektrycznych.
3. Analiza rytmu serca: Po umieszczeniu elektrod i przerwaniu resuscytacji krążeniowo-oddechowej, AED analizuje rytm serca pacjenta, aby określić, czy defibrylacja jest konieczna.
4. Dostarczanie defibrylacji: Jeśli AED stwierdzi, że defibrylacja jest potrzebna( np. podczas nagłego zatrzymania krążenia), urządzenie automatycznie dostarcza kontrolowany impuls elektryczny poprzez elektrody, aby zresetować rytm serca i przywrócić jego normalną czynność.
5. Kontynuacja reanimacji: Po dostarczeniu defibrylacji AED może instruować użytkownika, aby kontynuować resuscytację krążeniowo-oddechową, co może obejmować uciskanie klatki piersiowej i dostarczanie oddechów ratujących.

Działanie urządzenia  AED jest zaprojektowane w sposób prosty i intuicyjny, aby nawet osoby bez specjalistycznego przeszkolenia mogły skutecznie używać go w nagłych sytuacjach, takich jak nagłego zatrzymania krążenia . Szybkie i skuteczne użycie urządzenia AED może znacznie zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta.

RKO z użyciem urządzenia AED – schemat postępowania

Oto ogólny schemat postępowania w przypadku resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) z użyciem urządzenia AED:

1. Ocena sytuacji: Sprawdź, czy miejsce jest bezpieczne dla Ciebie i dla pacjenta. Upewnij się, że nie ma żadnego zagrożenia, które mogłoby zaszkodzić pacjentowi i ratownikowi który podjął się ratowania życia
2. Wezwij pomoc: Jeśli jesteś sam, natychmiast wezwij pomoc medyczną lub poproś inną osobę o zrobienie tego.
3. Ocena pacjenta: Sprawdź reakcję pacjenta, dotknij jego ramienia i zapytaj głośno: „Czy wszystko w porządku?”. Jeśli pacjent nie reaguje, nie oddycha normalnie lub ma nieprawidłowy oddech, rozetnij ubranie tak, aby klatka piersiowa była uwidoczniona i natychmiast przystąp do RKO.
4. RKO (30:2): Rozpocznij cykl uciskania klatki piersiowej i dostarczania oddechów ratunkowych w proporcji 30 ucisków do 2 oddechów. Wykonuj uciski klatki piersiowej w tempie około 100-120 na minutę, wciśnięcie o głębokości co najmniej 5-6 cm dla dorosłych. Jeśli nie chcesz wykonywać wdechów ratunkowych – skup się na uciśnięciach klatki piersiowej.
5. Umieść defibrylator AED: Jeśli jest dostępny defibrylator AED, przynieś go do pacjenta i włącz urządzenie.
6. Zastosuj elektrody: Umieść elektrody zgodnie z instrukcjami urządzenia. Jedną elektrodę należy umieścić na górnej części prawej klatki piersiowej, a drugą na lewej stronie klatki piersiowej, poniżej pachy.
7. Wykonaj analizę rytmu serca: Po umieszczeniu elektrod, pozwól urządzeniu przeprowadzić analizę rytmu serca. Upewnij się, że nikt nie dotyka pacjenta podczas analizy.
8. Dostarcz defibrylację, jeśli zalecane: Jeśli AED zaleca dostarczenie defibrylacji, upewnij się, że nikt nie dotyka pacjenta, a następnie naciśnij przycisk dostarczenia defibrylacji zgodnie z instrukcjami urządzenia.
9. Kontynuuj RKO: Po dostarczeniu defibrylacji, natychmiast wróć do wykonywania RKO według standardowego schematu 30:2. Kontynuuj resuscytację aż do przybycia pomocy medycznej lub do odzyskania świadomości przez pacjenta.
10. Postępuj zgodnie z instrukcjami urządzenia AED: Podczas całego procesu postępuj zgodnie z instrukcjami AED, które będą wyświetlane lub odtwarzane przez urządzenie.

Zawsze pamiętaj, że szybkie i skuteczne działanie jest kluczowe w przypadku nagłego zatrzymania akcji serca. Działając zgodnie z powyższym schematem postępowania, można zwiększyć szanse na przeżycie pacjenta.

AED używamy u każdej osoby w nagłym zatrzymaniu krążenia. Krążą powszechne mity, że ciąża lub rozrusznik serca są przeciwskazaniami. Nie ma to żadnego znaczenia. AED w żaden sposób nie zaszkodzi dziecku, a rozrusznik nie wpłynie na pracę defibrylatora.

Czy defibrylator AED można stosować u dzieci?

Tak, defibrylator AED można stosować u dzieci, ale ważne jest, aby używać odpowiedniego rodzaju elektrod i dostosować parametry defibrylacji do wieku i wagi dziecka.

Dzieci mogą również doświadczyć nagłego zatrzymania krążenia z powodu migotania komór lub innych nieregularności rytmu serca, dlatego istnieje potrzeba szybkiej reakcji, w tym użycia urządzenia AED.

W przypadku defibrylatorów AED przeznaczonych do użytku zarówno u dorosłych, jak i dzieci, najczęściej stosuje się elektrody wielofunkcyjne, które mogą być stosowane zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Te elektrody są zwykle wyposażone w przycisk do przełączania trybu dla dorosłych lub dzieci.

Podczas defibrylacji dzieci, parametry defibrylacji, takie jak energia impulsu elektrycznego, mogą być dostosowane do wieku i wagi dziecka. W przypadku małych dzieci lub niemowląt mogą być stosowane specjalne elektrody pediatryczne, które są mniejsze i dostosowane do rozmiaru ciała dziecka.

Niezależnie od tego, defibrylacja u dzieci wymaga szybkiego działania, podobnie jak u dorosłych. W razie potrzeby, gdy defibrylator AED jest dostępny, należy go użyć zgodnie z instrukcjami producenta i przeszkolenia w zakresie podstawowej pomocy medycznej.

Jeśli obawiacie się skorzystać z AED to warto przejść szkolenie z pierwszej pomocy podczas którego dokładnie objaśniane jest działanie defibrylatora i właściwe jego wykorzystywanie.